چاپ

گروه قرآن و عترت: نشست علمی ـ تخصصی با عنوان «روش‌شناسی تفسیر آیات توحیدی از منظر اندیشمندان اسلامی و وهابیت»، در دانشکده علوم قرآنی آمل برگزار شد.

به گزارش پایگاه خبری فجر شمال، نشست علمی ـ تخصصی با عنوان «روش‌شناسی تفسیر آیات توحیدی از منظر اندیشمندان اسلامی و وهابیت» 25 بهمن‌ماه 1400 از سوی انجمن علمی دانشجویی دانشکده علوم قرآنی آمل با ارایه استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم در این دانشکده برگزار شد.

در این نشست علی آهنگ استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم ، با بیان اینکه مذاهب فقهی اهل سنت، چهار مذهب مشهور دارند، گفت: حنبلی، پیروان احمد بن حنبل، و شافعی، پیروان محمد بن ادریس شافعی، مالکی، پیروان مالک بن اَنَس، و حَنَفی، پیروان ابوحَنیفه و به این‌ها مذاهب فقهی اهل سنّت می‌گویند. در کنار این، یک مکاتب فکری یا عقیدتی هم داریم که مکتب اشاعره، جزو مشهورترین‌ آنها است.

وی افزود: اهل حدیث، از قرن سوم هجری با وجود بزرگانی همچون احمد بن حنبل که در رأس بزرگان اهل حدیث و صاحب بزرگترین کتاب حدیثی اهل سنّت، المُسند است، معتقد بودند، که عقل در قرآن کریم جایگاهی ندارد. و تا قرن هفتم هجری، عموماً اندیشمندان اهل سنت، پیرو همین مکاتب فکری و فقهی بودند.

وی ادامه داد: در قرن هفتم هجری، شخصیتی به نام ابن تیمیّه در اهل سنّت پیدا می‌شود که اهل سنت را به پیروی از سَلَف سابق دعوت کرد. از منظر این اندیشمندان، سَلَف یعنی صحابه و تابعین و معتقد بود که باید تقلید از این چهار مکتب فقهی را کنار گذاشت و مستقیما از سَلَف سابق، مطالب را مستقیم بگیریم. از نظر این اندیشمندان، فقط دریافت از سلَف سابق یعنی صحابه و تابعین بود که از نظر آیات قرآن و از احادیث اعتبار داشت؛ لذا پیروی از سایر مذاهب فقهی، نوعی بدعت و تکفیر است.

علی آهنگ توضیح داد: با برداشت اشتباهی که از نگاه سَلَف به آیات و روایات شد، یک بحثی را با عنوان توحید عبادی مطرح شد که بعد‌ها دامنه‌ی مسیحی را شامل شد و در افکار محمد بن عبدالوهّاب، توسعه پیدا کرد و بعد هم وهابیت امروزه رسید. وهاب، معتقد بود که عبادت و خضوع، فقط در مقابل خداوند است و احترام اولیاالله و ساختن بَنا بر قبر اولیای الهی و به زیارت رفتن، این‌ها از انواع مختلف شرک است.

استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم با ارایه این مطلب که ابن تیمیه که از دنیا رفت، تقریبا چهار قرن از آراء و افکارش خبری نبود، خاطرنشان کرد: تا اینکه در قرن دوازدهم هجری چندین استاد در مدینه می‌آیند به تبیین و تدریس افکار ابن تیمیه می‌پردازند و دانشجویانی از دل این‌ها بوجود آمد که یکی از آنها فردی به نام محمد بن عبدالوهّاب است که امروزه وهابیت، منصوب به این شخصیت هستند. وقتی وهاب آمد با افراط و تندروی بیشتری، به گسترش آراء ابن تیمیه پرداخت.

وی با بیان اینکه اولین مخالفان وهاب، برادر خودش و پدرش بود، افزود: در سال1160 هجری، یک بیعتی بین محمدبن عبدالوهّاب و محمدبن سُعود برقرار می‌شود که از این به بعد، محمدبن عبدالوهاب و این‌ها رهبر مذهبی شدند و محمدبن سُعود و فرزندان آل سعود، رهبر سیاسی شبه جزیره شدند.

این استادیار دانشگاه اظهار کرد: اصلی‌ترین اختلاف نظری که وهابیت با جهان اسلام دارد، در ذیل همین منظومه فکری می‌گنجد و تعریف خاصی که از توحید و شرک دارند، آن‌ها را از سایر اندیشمندان اسلامی جدا می‌کند. محمدبن عبدالوهاب کتابی به عنوان کتاب التوحید دارد و در آن عقیده اصلی خودش را درباره توحید و شرک مطرح می‌کند که متاسفانه با آن نگاه خاصی که دارد، همه‌ جهان اسلام را تکفیر می‌کند.

آهنگ در پایان گفت: وهابیت معتقد هستند که سه نوع توحید وجود دارد؛ توحید در ربوبیت، توحید در الوهیت و توحید در اسما و صفات و اقسام شرک نیز به سه شرک اکبر، شرک اصغر و شرک خفی معتقدند.

خبرنگار پایگاه خبری فجر شمال
حمیدرضا گل محمدی تواندشتی
انتهای پیام